Lịch sử giải đấu Euro đã trải qua 6 thập kỷ cực đáng nhớ với nhiều thành tựu huy hoàng cho bóng đá châu Âu. Đây hiện đang là một trong các giải đấu bóng đá hấp dẫn nhất nhì hành tinh, quy tụ hàng loạt đội bóng siêu sao. Mùa giải khởi đầu từ năm 1960, được tổ chức mỗi 4 năm một lần, cho đến nay đã diễn ra tổng cộng 15 kỳ EURO. Cùng Bong Dalo tìm hiểu chi tiết về lịch sử của giải đấu hàng đầu ở Châu Âu qua bài viết sau.
1. Lịch sử giải đấu Euro
Chặng đường lịch sử giải đấu Euro đi qua khá nhiều cột mốc, không ít người hâm mộ cũng thắc mắc rằng Euro có từ bao giờ, bởi khởi đầu luôn là dấu mốc quan trọng. Nhìn chung, giải đấu có quá trình 6 thập kỷ phát triển đầy huy hoàng.
1.1 Giải đấu Euro là gì?
Euro (UEFA European Championship) hay còn gọi là Giải vô địch bóng đá châu Âu là một giải đấu danh giá dành cho các đội tuyển quốc gia châu Âu do Liên đoàn bóng đá châu Âu đăng cai. Đây là sân chơi mà các đội bóng hàng đầu của châu Âu thi đấu để tranh tài giành danh hiệu vô địch. Vậy giải đấu Euro được tổ chức mấy năm 1 lần? Tương tự giải đấu World Cup, Euro cũng được tổ chức theo chu kỳ 4 năm 1 lần.
1.2 Cha đẻ của Euro là ai?
Ý tưởng tổ chức một giải đấu bóng đá cấp châu Âu được Tổng thư ký Liên đoàn bóng đá Pháp Henri Delaunay đề xuất vào năm 1927. Tuy nhiên, phải đến sau Chiến tranh Thế giới thứ hai, giải đấu này mới được hiện thực hóa.
Giải đấu Euro đầu tiên được tổ chức vào năm 1960 tại Pháp với sự tham gia của bốn đội tuyển quốc gia gồm Liên Xô, Tiệp Khắc, Nam Tư và Pháp. Qua nhiều thập kỷ của quá trình phát triển giải đấu Euro, sự kiện thi đấu này dần mở rộng về số lượng đội tuyển tham gia cũng như những cải tiến trong thể thức thi đấu, làm tăng thêm sự hấp dẫn và tính cạnh tranh của giải.
1.3 Các mốc quan trọng trong lịch sử của giải đấu Euro
Trong lịch sử hình thành giải đấu Euro, năm 1960 đánh dấu sự hình thành của giải vô địch bóng đá châu Âu – một trang sử quan trọng trong bóng đá của lục địa này. Ban đầu, giải đấu chỉ vỏn vẹn có sự góp mặt của 4 đội tuyển. Cho tới năm 1980, số lượng đội tuyển đã tăng lên 8 đội và vào năm 1996, giải đấu tiếp tục mở rộng với 16 đội tham gia. Trong đó, Euro 2016 là một cột mốc quan trọng khi số lượng đội tuyển thi đấu ở vòng chung kết lên tới 24 đội, tạo cơ hội cho nhiều quốc gia hơn tham gia tranh tài.
1.4 Địa điểm tổ chức và thể thức thi đấu chi tiết của giải đấu Euro
Ban đầu, sân vận động Euro 2024 chỉ diễn ra tại một quốc gia đăng cai duy nhất. Tuy nhiên, để kỷ niệm 60 lịch sử giải đấu Euro, mùa giải năm 2020 đã được tổ chức tại 11 thành phố trên khắp châu Âu. Cụ thể, thể thức thi đấu của Euro gồm các vòng loại và vòng chung kết. Các đội tuyển quốc gia phải thi đấu qua vòng loại để giành quyền tham dự vòng chung kết.
1.5 Ý nghĩa của Cúp Euro là gì?
Để tôn vinh những đóng góp của Henri Delaunay, chiếc cúp vô địch EURO được đặt tên là cúp Henri Delaunay. Trải qua các kỳ Euro đáng nhớ, giải đấu này không chỉ nổi bật với chất lượng thi đấu vượt trội của các đội tuyển tham dự mà còn bởi sự đầu tư về quy mô.
Xuyên suốt nhiều mùa, Euro vẫn luôn thu hút sự quan tâm đặc biệt từ người hâm mộ bóng đá khắp nơi trên thế giới. Đây vẫn luôn là nơi quy tụ những ngôi sao bóng đá tài năng nhất châu Âu, không chỉ là nơi tôn vinh tinh thần đoàn kết, lòng tự tôn dân tộc mà còn góp phần quan trọng vào sự phát triển của bóng đá toàn cầu.
2. Những kỷ lục làm nên tên tuổi EURO
Trên chặng đường lịch sử giải đấu Euro, giải đấu đã chứng kiến nhiều kỷ lục cực kỳ đẳng cấp và xuất sắc của nhiều cầu thủ, đội bóng và HLV, cụ thể gồm có:
- Đội vô địch nhiều lần nhất: Đức năm 1972, 1980, 1996 và Tây Ban Nha năm 1964, 2008, 2012.
- Đội vào chung kết nhiều lần nhất: Đức năm 1972, 1976, 1980, 1992, 1996, 2008.
- Đội có số trận thi đấu lớn nhất ở VCK EURO: Đức với 53 trận.
- Cầu thủ có nhiều huy chương nhất: Rainer Bonhof với 2 HCV và 1 HCB.
- Cầu thủ giữ vai trò đội trưởng nhiều mùa nhất: Cristiano Ronaldo vào 2004 – 2020.
- Cầu thủ ghi hat-trick nhanh nhất: Michel Platini ghi trong 18 phút ở trận Pháp gặp Nam Tư cũ năm 1984.
- VCK EURO có lượng bàn thắng nhiều nhất: VCK năm 2020 với 142 bàn.
- HLV cầm quân nhiều trận nhất: Joachim Loew với 21 trận.
- HLV có số lượng trận thắng cao nhất: Joachim Loew với 12 trận.
3. Danh sách các đội bóng giành được chức vô địch EURO
Các nhà vô địch Euro luôn là những đội tuyển có khả năng thi đấu xuất sắc, tinh thần đồng đội cao và sự quyết tâm cao độ. Không chỉ vậy, các đội tuyển này còn có nhiều cá nhân nổi bật về kỹ thuật và HLV có tài cầm quân. Vậy đội bóng nào vô địch Euro nhiều nhất? Hãy cùng Bong Dalo khám phá nhé:
3.1 Đức – đội tuyển giành nhiều Cúp Euro nhất lịch sử
Là đội tham dự Euro nhiều nhất ở các trận chung kết và cũng là đội sở hữu nhiều Cúp Euro nhất, “Cỗ xe tăng” Đức là tuyển giàu thành tích nhất tại giải đấu này. Vì vậy, cũng không mấy ngạc nhiên khi họ được mệnh danh là “ông vua” của giải EURO.
Theo đó, lần đầu tiên Đức lên ngôi tại EURO là vào năm 1972 khi giải đấu diễn ra ở Bỉ. Trong trận chung kết, họ đã giành chiến thắng 3-0 trước đội tuyển Liên Xô. Và 8 năm sau, tại Italia, đội tuyển Đức một lần nữa đăng quang sau khi đánh bại Bỉ với tỉ số 2-1 trong trận chung kết.
Lần thứ ba Đức đạt đến vinh quang châu Âu ngọt ngào hơn bao giờ hết khi giành chức vô địch ngay trên đất Anh. Đội tuyển vượt qua đội chủ nhà trong trận bán kết đầy kịch tính bằng loạt sút luân lưu 11m. Trong trận chung kết, Olivier Bierhoff đã ghi bàn thắng vàng đầu tiên trong lịch sử EURO, đem về chiến thắng 2-1 trước Cộng hòa Séc.
3.2 Tây Ban Nha
Tây Ban Nha cũng là một trong các đội bóng huyền thoại của lịch sử giải đấu Euro. Với số lần vô địch EURO ngang bằng với Đức nhưng chỉ một lần giành ngôi á quân vào năm 1984, “La Roja” đứng thứ hai trong danh sách các đội tuyển quốc gia thành công nhất lịch sử giải đấu.
Tuy nhiên, Tây Ban Nha là đội bóng đầu tiên và duy nhất cho đến nay bảo vệ thành công ngôi vô địch với hai chức vô địch liên tiếp vào các năm 2008 và 2012. Đây là thời kỳ đỉnh cao mà bóng đá của Tây Ban Nha đã thống trị thế giới với lối chơi tiki taka. Đặc biệt, thế hệ vàng của Tây Ban Nha còn giành chức vô địch World Cup 2010 xen giữa hai kỳ đăng quang EURO, ghi danh tập thể vào danh sách đội tuyển thành công bậc nhất trong lịch sử bóng đá.
3.3 Pháp
Đương kim vô địch thế giới – Đội tuyển quốc gia Pháp đã có lần đầu tiên giành chức vô địch EURO vào năm 1984 ngay trên sân nhà. Trong trận chung kết, đội đã xuất sắc đánh bại tuyển Tây Ban Nha với tỷ số 2 – 0. Sau 16 năm, tại giải đấu được tổ chức đồng thời ở Bỉ và Hà Lan, đội tuyển Pháp tiếp tục thể hiện phong độ đỉnh cao khi giành chức vô địch sau trận chung kết đầy căng thẳng trước đội tuyển Ý. Có thể nói rằng, những trận đấu kinh điển Euro mà đội tuyển Pháp ghi được đã đóng góp vào di sản bóng đá châu Âu và giúp cho giải đấu ngày càng thành công.
3.4 Ý
Italia đã từng lên ngôi vô địch EURO vào năm 1968 ngay trên sân nhà sau khi đánh bại Nam Tư. Trong trận chung kết, hai đội hòa nhau 1-1 và phải thi đấu lại hai ngày sau đó. Kể từ đó, Italia đã hai lần góp mặt trong trận chung kết EURO nhưng đều phải nhận thất bại cay đắng. Năm 2000, tại Bỉ và Hà Lan, đội tuyển Italia đã bị Pháp đánh bại trong những giây cuối cùng của trận đấu. Đến năm 2012, tại Ba Lan và Ukraine, Italia tiếp tục gục ngã trước Tây Ban Nha với tỷ số đậm 0-4 và phải chấp nhận vị trí á quân.
3.5 Hy Lạp
Hy Lạp cũng là đội bóng có thành tích thi đấu khá thành công trong lịch sử giải đấu Euro. Với chiến thuật phòng ngự phản công cực hiệu quả, đội tuyển Hy Lạp dưới sự dẫn dắt của HLV Otto Rehhagel đã vượt qua nhiều đội bóng lớn như Pháp, Tây Ban Nha và Cộng hòa Séc để tiến vào trận chung kết gặp Bồ Đào Nha. Tương tự như trận đấu khai mạc EURO 2004, Hy Lạp đã một lần nữa đánh bại chủ nhà Bồ Đào Nha với pha ghi bàn duy nhất của tiền đạo Angelos Charisteas.
4 FAQ
Lịch sử giải đấu Euro chứng kiến nhiều bước ngoặt và cải tiến không ngừng để đạt được thành công vang dội như hiện tại. Cùng nhìn lại những cột mốc và dấu ấn của giải đấu này:
4.1 Giải đấu Euro đầu tiên được tổ chức khi nào?
Mùa giải Euro 1960 tại Pháp là giải đấu bóng đá châu Âu đầu tiên do UEFA tổ chức và cũng là năm mà giải đấu này ra đời. Vào mùa giải này, Liên Xô đã vô địch sau khi đánh bại Nam Tư 2–1 trong trận chung kết tại Paris. Theo đó, giải đấu được tổ chức với hình thức loại trực tiếp với sự tham gia của 17 đội.
4.2 Cầu thủ nào ghi nhiều bàn thắng nhất trong lịch sử Euro?
Trong các cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất Euro, Cristiano Ronaldo là cầu thủ đứng đầu với 14 bàn tính đến mùa giải 2020. Cho tới hiện tại, anh đã ghi bàn trong cả sáu kỳ Euro liên tiếp, từ mùa giải 2004 cho đến nay, xứng đáng là cầu thủ vĩ đại nhất lịch sử Euro.
4.3 Giải đấu Euro 2024 đã được tổ chức ở đâu?
Giải Euro hè năm 2024 được tổ chức tại Đức trên tổng cộng 10 sân vận động tại 10 thành phố lớn. Được tham dự bởi 24 đội tuyển hàng đầu, mùa giải 2024 hứa hẹn mang đến những trận đấu hấp dẫn và những khoảnh khắc đáng nhớ trong lịch sử giải đấu Euro.
Hành trình lịch sử giải đấu Euro đều đã được Bong Dalo tổng hợp chi tiết và cụ thể trong bài. Có thể thấy, sự thành công của giải đấu gắn liền với nhiều cột mốc quan trọng và những thăng trầm qua các mùa giải.
